Երբ դիմացինի երջանկությունն ու բարեկեցությունը ձեզ համար առաջնային են, շատ հեշտ է անտեսել սեփական կարիքները։ Առատաձեռնությունը հրաշալի հատկանիշ է, սակայն այն կարող է հանգեցնել հյուծվածության, հատկապես, երբ նվիրվում եք մարդկանց, ովքեր դա չեն գնահատում։

Չմոռանաք բաժանորդագրվել մեր Telegram ալիքին:

Ձեր մտադրությունները կարող են ամենաբարի լինել, սակայն առանց անձնական հստակ սահմանների՝ դուք վտանգում եք կորցնել ինքներդ ձեզ։

Խոսքը ոչ թե օգնելը դադարեցնելու, այլ սեփական անձը պաշտպանել սովորելու մասին է։

Նրբանկատ, կարեկից և պատրաստակամ մարդիկ հաճախ առաջինն են նկատում ուրիշի կարիքները՝ սեփական ցանկությունները թողնելով «հետոյին»։ Սկզբում դա թվում է մեծասրտության դրսևորում, բայց ժամանակի ընթացքում հենց դուք եք սկսում զգալ հոգնածություն, դատարկություն և ցավ՝ չնայած նրան, որ միշտ եղել եք «լավը»։

Առողջ օգնությունն անհնար է առանց սեփական սահմանների պահպանման։ Երբ այդ սահմանները չկան, առատաձեռնությունը վերածվում է ինքնազոհաբերության։ Այս նշանները կօգնեն հասկանալ՝ որտեղ եք դուք հատել վտանգավոր գիծը։

1. Ուրիշների մասին հոգ տանելը լիովին ստվերել է հոգատարությունը սեփական անձի հանդեպ

Եթե ձեր առօրյան հիմնականում պտտվում է ուրիշների խնդիրների, պահանջմունքների և ճգնաժամերի շուրջ, իսկ հանգիստը, լռությունն ու անձնական ցանկությունները մշտապես հետաձգվում են, սա առաջին տագնապալի ազդանշանն է։

Դուք կարող եք ինքներդ ձեզ համոզել, որ դա ժամանակավոր է, և շուտով ամեն ինչ կկարգավորվի։ Սակայն ամիսներն անցնում են, իսկ քրոնիկ հոգնածության զգացումը ոչ մի տեղ չի անհետանում։

Ուրիշների մասին հոգ տանելն ազնիվ գործ է, բայց եթե դուք միշտ ձեր սեփական ցուցակի վերջում եք, ուրեմն արդեն տալիս եք ավելին, քան կարող եք ձեզ թույլ տալ։

2. Մեկանգամյա օգնությունն աննկատ վերածվել է մշտական պարտականության

Շատ պատմություններ սկսվում են մանրուքներից. պարտքով գումար տվեցիք, օգնեցիք երեխաների հարցում, փոխարինեցիք գործընկերոջը կամ «ժամանակավորապես» վերցրիք ուրիշի պարտականությունները։

Բայց այն, ինչ ձեզ համար ժամանակավոր լուծում էր, մյուսի համար դարձավ նոր նորմա։
Եթե հիմա ձեզանից ակնկալում են մշտական օգնություն՝ առանց հստակ համաձայնության և քննարկման, խոսքը լռելյայն պարտադրված պարտականության մասին է։

Դուք լիակատար իրավունք ունեք հիշեցնելու՝ դա աջակցություն էր, ոչ թե ցմահ պարտք։

3. Հոգու խորքում զգում եք, որ ձեզ օգտագործում են

Բանականությունը կարող է համոզել՝ «սարսափելի ոչինչ չկա», բայց ներքին զգացողությունը հակառակն է հուշում։

Մարդը կապ է հաստատում հիմնականում այն ժամանակ, երբ նրան ինչ-որ բան է պետք։ Ձեր ներդրումը ընկալվում է որպես սովորական երևույթ, երախտագիտությունը նվազագույն է կամ բացակայում է, իսկ սահմանները խախտվում են նորից ու նորից։

Եթե ձեզ ընկալում են որպես ժամանակի, գումարի, ուշադրության կամ էներգիայի անսպառ աղբյուր՝ առանց փոխադարձության, դա հենց շահագործում է, որքան էլ գեղեցիկ այն մատուցված լինի։

4. Մեղքի զգացումն ու էմոցիոնալ ճնշումը դարձել են «օգնության խնդրանքի» մաս

Եվս մեկ ակնհայտ նշան է շփման ձևը։ Անկեղծ զրույցի փոխարեն հնչում են արտահայտություններ, որոնք նպատակ ունեն մեղքի զգացում առաջացնել.

• «Եթե քեզ համար միևնույն չլիներ…»
• «Միայն դու կարող ես ինձ օգնել…»
• «Եթե դու հիմա գնաս, ես չգիտեմ՝ ինչ կլինի…»

Եթե նման խոսակցություններից հետո զգում եք, որ ձեզ ստիպեցին կամ ճնշեցին, դա էմոցիոնալ մանիպուլյացիա է։ Այնտեղ, որտեղ կա զգացմունքային շանտաժ, չկա իրական մտերմություն և հարգանք։

Կարդացեք նաև՝ 6 նշան, որ դուք չափից շատ եք զոհաբերում ձեզ (և դա թունավորում է ձեր կյանքը)

5. Տուժում են ձեր առողջությունը և ֆինանսները

Չափից դուրս նվիրվելը հազվադեպ է մնում միայն էմոցիաների հարթությունում։ Այն արագորեն անդրադառնում է իրական կյանքի վրա։

Դուք ծախսում եք գումարներ, որոնք չունեք։ Վատ եք քնում՝ լուծելով ուրիշի խնդիրները։ Մշտապես լարված եք, դյուրագրգիռ և կորցնում եք ինքնավստահությունը։

Եթե հանուն ուրիշի կարիքների դուք զոհաբերում եք առողջությունը, հանգիստը և ֆինանսական կայունությունը, սահմանները վաղուց խախտված են։ Սա այլևս բարություն չէ, այլ կյանք՝ ի վնաս ինքդ քեզ։

6. Հարաբերություններում խախտվում է հավասարակշռությունը, առաջանում է թաքնված վիրավորանք

Առողջ հարաբերությունները հիմնված են փոխանակման, այլ ոչ թե միակողմանի նվիրման վրա։ Երբ մեկը անընդհատ տալիս է, իսկ մյուսը հիմնականում վերցնում, ժամանակի ընթացքում կուտակվում են լուռ վիրավորանքներ։
Դուք կարող եք լռել՝ կոնֆլիկտ չհրահրելու համար, իսկ մյուս կողմը սովորում է ձեր «փրկչի» դերին և դադարում է նկատել ձեր ջանքերը։

Այսպես աննկատ ձևավորվում է անհավասարակշռություն, որը քայքայում է ցանկացած հարաբերություն՝ լինի դա գործընկերային, ընկերական, թե ընտանեկան։

7. Դիմացինը գնալով ավելի քիչ պատասխանատվություն է կրում իր կյանքի համար

Երբ մարդը գիտի, որ դուք միշտ կապահովագրեք իրեն, պատասխանատվությունն աստիճանաբար բարդում է ձեզ վրա։ Պարտադիր չէ, որ դա լինի չարամտորեն, հաճախ դա պարզապես սովորություն է դառնում։
Եթե գումարը, պարտականությունները կամ էմոցիաները կառավարել սովորելու փոխարեն մարդն ակնկալում է, որ դուք ամեն ինչ կհարթեք, դուք աջակցում եք նրա անհասունությանը։

Դա օգտակար չէ ո՛չ ձեզ, ո՛չ էլ նրան։

8. Ձեր օգնությունը խանգարում է մյուսի զարգացմանը

Երբեմն լավագույն մտադրությունները երկարաժամկետ վնաս են հասցնում։ Մշտապես փրկելով մարդուն իր գործողությունների հետևանքներից՝ դուք զրկում եք նրան սովորելու և աճելու հնարավորությունից։

Երբ դուք լուծում եք բոլոր խնդիրներն ավելի արագ և արդյունավետ, դիմացինի մոտ պարզապես չի առաջանում ինքնուրույնություն զարգացնելու մոտիվացիա։

Այսպիսով՝ աջակցությունը վերածվում է լճացման։

9. Ձեր ուրախությունն ու հանգստությունը միշտ մնում են «հետոյին»

Հետ նայելով՝ գուցե տեսնեք հետաձգված ծրագրերի մի ամբողջ շարք՝ չկայացած ճամփորդություններ, մոռացված հոբբիներ, հանգիստ, որը տեղը զիջել է ուրիշի հրատապ գործերին։

Եթե սա տևում է տարիներ և ոչ թե դրվագային բնույթ է կրում, դուք պարբերաբար հրաժարվում եք սեփական կյանքից։

Եթե գրեթե միշտ դուք եք հարմարվում, այլ ոչ թե ուրիշները, չափից դուրս նվիրվածությունն արդեն խեղդում է ձեր անձնական երջանկությունը։

10. Դուք փոխարինել եք մասնագիտական օգնությունը

Լինում են իրավիճակներ, երբ մտերիմների աջակցությունը բավարար չէ։ Լուրջ հոգեբանական տրավմաները, կախվածությունները կամ ձգձգվող ճգնաժամերը պահանջում են մասնագետների միջամտություն։

Եթե դուք տարիներով լսում եք նույն բանը, ներդնում եք հսկայական էներգիա, իսկ իրավիճակը չի փոխվում, հնարավոր է՝ դուք դարձել եք թերապիայի կամ բուժման փոխարինող։

Նման դեպքերում աջակցության կրճատումը դավաճանություն չէ, այլ հնարավորություն՝ մարդուն մղելու դեպի իրական և պրոֆեսիոնալ օգնություն։

Ի՞նչ անել, եթե ճանաչեցիք ձեզ

Եթե այս կետերում գտաք ձեզ, պետք չէ մեղադրել ինքներդ ձեզ։ Չափից դուրս նվիրվածությունը գրեթե միշտ ծնվում է բարի մտադրություններից և պետքական, ընդունված ու գնահատված լինելու ներքին պահանջմունքից։

Կարևոր է անկեղծ հարցնել ինքներդ ձեզ.

Ինչո՞ւ է ինձ այդքան դժվար ասել «ոչ»։ Ի՞նչ եմ ես ստանում՝ մշտապես ինձ վերջին տեղում դնելով։

Գիտակցումը առաջին քայլն է։ Հաջորդը՝ առողջ սահմաններ գծել սովորելն է։

Ոչ թե նրա համար, որ սիրեք ավելի քիչ, այլ որպեսզի սիրեք առողջ կերպով՝ և՛ ուրիշներին, և՛ ինքներդ ձեզ։