Մենք բոլորս ճանաչում ենք այդպիսի մարդկանց։ Միգուցե նրանք մեր դասընկերներն էին՝ նրանք, ում բոլորը «հանճար» էին համարում, բայց ովքեր այդպես էլ իրենց տեղը չգտան կյանքում։ Կամ այն գործընկերներն են, ովքեր, ի ծնե տաղանդավոր չլինելով, իրենց անխոնջ աշխատանքի շնորհիվ հասան անհավանական բարձունքների։

Չմոռանաք բաժանորդագրվել մեր Telegram ալիքին:

Տասնամյակներ շարունակ մենք ապրել ենք տաղանդի պաշտամունքի մեջ՝ հավատալով, որ հաջողությունը բաժին է հասնում միայն բնությունից օժտված «ընտրյալներին»։ Սակայն հոգեբան Անջելա Դաքվորթը, իր հեղափոխական հետազոտությամբ, ապացուցեց հակառակը։ Նա գտավ այն մեկ, ամենակարևոր որակը, որը հաջողակ մարդկանց առանձնացնում է մնացածից։ Եվ դա տաղանդը չէ։

Այդ որակը կոչվում է GRIT (կամքի ուժ, տոկունություն, բնավորության ամրություն)։

Ի՞նչ է իրենից ներկայացնում GRIT-ը

Դաքվորթը GRIT-ը սահմանում է որպես երկու հիմնական բաղադրիչի համադրություն.

• Կիրք (Passion): Սա ոչ թե պարզապես հետաքրքրություն է, այլ երկարաժամկետ, կայուն նվիրվածություն միևնույն նպատակին։
• Համառություն (Perseverance): Սա ձախողումներից, դժվարություններից և անհաջողություններից հետո ոտքի կանգնելու և ճանապարհը շարունակելու ունակությունն է։

Այլ կերպ ասած, GRIT-ը տոկունություն է։ Սա ոչ թե կարճ տարածության վազք է, այլ մարաթոն։ Դա ամեն առավոտ արթնանալն է և քո երազանքի վրա աշխատանքը շարունակելը, նույնիսկ երբ արդյունքները տեսանելի չեն, իսկ մոտիվացիան՝ ցածր։

Ապացույցը. Ուեսթ Փոյնթից մինչև ուղղագրության մրցույթ

Իր տեսությունն ապացուցելու համար Անջելա Դաքվորթն ուսումնասիրել է մարդկանց ամենատարբեր խմբեր.

• Ուեսթ Փոյնթի ռազմական ակադեմիայի կուրսանտներ. Նա պարզել է, որ ֆիզիկական ուժը, IQ թեստի արդյունքները կամ դպրոցական գնահատականները չէին, որ կանխորոշում էին, թե որ կուրսանտը կավարտի դժվարին ուսուցումը։ Գլխավոր գործոնը GRIT-ն էր։
• ԱՄՆ ուղղագրության ազգային մրցույթի մասնակիցներ (National Spelling Bee). Ամենաբարձր տեղերը զբաղեցնում էին ոչ թե ամենաբարձր IQ ունեցող երեխաները, այլ նրանք, ովքեր ամեն օր ժամերով, համառորեն պարապում էին։
• Նորեկ ուսուցիչներ ամենադժվար դպրոցներում. Աշխատանքում մնում և հաջողության էին հասնում այն ուսուցիչները, ովքեր ունեին կամքի ուժի ամենաբարձր ցուցանիշը։

Բոլոր դեպքերում պատասխանը նույնն էր. հաջողության հասնելու գործում վճռորոշը ոչ թե բնատուր շնորհն էր, այլ տոկունությունը։

Ինչո՞ւ է ջանքը տաղանդից երկու անգամ ավելի կարևոր

Դաքվորթն առաջարկում է հաջողության երկու շատ պարզ, բայց հանճարեղ բանաձև, որոնք բացատրում են ամեն ինչ։

Տաղանդ x Ջանք = Հմտություն

Հմտություն x Ջանք = Ձեռքբերում

Ինչպես տեսնում եք, ջանքը բանաձևում հանդես է գալիս երկու անգամ։ Դուք կարող եք ի ծնե տաղանդավոր լինել, բայց առանց ջանքի երբեք հմտություն չեք ձեռք բերի։ Եվ դուք կարող եք արդեն հմուտ լինել, բայց առանց ջանքի երբեք իրական ձեռքբերման չեք հասնի։ Հենց ձեր համառությունն է ձեր տաղանդը վերածում իրական արդյունքի։

Կարդացեք նաև՝ Ինչպե՞ս հասնել սկզբունքորեն անհասանելիին. Հայտնի հայերի հաջողության գաղտնիքները, որոնք կարող են փոխել Ձեր կյանքը

Ինչպե՞ս զարգացնել սեփական GRIT-ը

Լավ նորությունն այն է, որ կամքի ուժը բնածին հատկություն չէ։ Այն կարելի է և պետք է զարգացնել։ Ահա 4 քայլ, որոնք առաջարկում է Անջելա Դաքվորթը.

• 1. Գտեք ձեր կիրքը։ Մի՛ փնտրեք այն միանգամից։ Հետևեք ձեր հետաքրքրասիրությանը։ Փորձեք տարբեր բաներ։ Կիրքը ոչ թե գտնում են, այլ ժամանակի ընթացքում զարգացնում։
• 2. Զբաղվեք գիտակցված պարապմունքով։ Պարզապես ժամերով կրկնելը բավարար չէ։ Պետք է ամեն օր փորձել անել մի փոքր ավելին, քան երեկ, կենտրոնանալ սեփական թույլ կողմերի վրա և ձգտել դրանք բարելավել։
• 3. Ունեցեք բարձր նպատակ։ Ամենաուժեղ կամքի ուժն ունեն այն մարդիկ, ովքեր հավատում են, որ իրենց աշխատանքը ծառայում է ավելի մեծ նպատակի, քան պարզապես իրենց սեփական բարեկեցությունն է։ Ձեր գործը պետք է իմաստ ունենա ոչ միայն ձեզ, այլև ուրիշների համար։
• 4. Դաստիարակեք «աճի մտածելակերպ» (Growth Mindset)։ Հավատացեք, որ ձեր ունակությունները քարի վրա փորագրված չեն։ Հավատացեք, որ դուք կարող եք սովորել, զարգանալ և դառնալ ավելի լավը։ Անհաջողությունը ոչ թե դատավճիռ է, այլ դաս։

Այսպիսով, հաջորդ անգամ, երբ կասկածեք ձեր ուժերին՝ մտածելով, որ բավականաչափ տաղանդավոր չեք, հիշե՛ք GRIT-ի մասին։ Ձեր հաջողությունը կախված է ոչ այնքան բնատուր տվյալներից, որքան ձեր երազանքի ճանապարհին համառ լինելու ձեր պատրաստակամությունից։