Լռությունը ոսկի է, հատկապես ժամանակակից աշխարհում…
21-րդ դարում մենք կարող ենք միմյանց հետ շփվել աշխարհի ցանկացած կետից: Լուսանկարներ վերբեռնել ինտերնետում, ձայնային հաղորդագրություններ ձայնագրել, մտքեր փոխանակել՝ ամեն օր, ամեն ժամ:
Կիսվել շուրջը կատարվող իրադարձություններով և անմիջապես արձագանքել, արձագանքել այլ մարդկանց իրադարձություններին:
Բայց կարիք կա՞ այդքան շատ խոսել քո մասին ու ցույց տալ քո կյանքը: Ինչո՞ւ է մեզ այդքան հարկավոր հետևել ուրիշների ճակատագրերին:
Ո՞րն է այս կենսակերպի պատճառը
- Մենք հետաքրքրասեր ենք և սիրում ենք հետևել ուրիշներին:
- Մենք շատախոս ենք. Լեզվով խոսելը՝ բեռ կրել չէ:
- Մենք փորձում ենք ուրիշների նախանձը հարուցել` խոսելով մեր մասին: Սալվադոր Դալին նախանձը անվանում էր իր հաջողության ջերմաչափը:
- Մենք փորձում ենք ուրիշներին ապացուցել, որ մեր կյանքն ավելի լավն է: Կամ մենք փորձում ենք ինքներս մեզ ապացուցել, որ ուրիշներն ավելի վատ են ապրում:
- Մենք ուզում ենք վիրտուալ իրականության մեջ ձևավորել մեր սեփական նոր կերպարը, որը նման չի լինի մեր իրականին և կստիպի բոլորին հավատալ դրան: Մեզ նեղացնողներին իրենց տեղը ցույց տալ: Հիացնել երկրպագուներին:
Մենք ապրում ենք ամենօրյա շփման մեջ ընկղմված՝ չհասկանալով դա լավ է, թե վատ, «աղում ենք ինչ-որ մեկի ոսկորները», քննարկում ենք կյանքի ելևէջները, կիսվում ենք մեր հույզերով, փնտրում ենք համակրանք և աջակցություն: Մենք անընդհատ «կապի մեջ ենք»:
Մի անգամ ես հաշվարկել եմ, թե շաբաթական որքան ժամանակ է պետք, որպեսզի կարեկցեմ ընկերներիս, ովքեր դժգոհ են իրենց անձնական կյանքից, և ես սարսափեցի: Ժամանակն է խղճալ ինքս ինձ: Փոխարենը այդ ժամանակահատվածում դուք կարող եք զբաղվել սպորտով, զբոսնել, լվանալ հատակները կամ գիրք կարդալ:
Այդպիսի շփումը ոչ մի օգտակար բան չի պարունակում: Եթե մենք մարդուն համոզենք, որ մեր կյանքում ամեն ինչ հրաշալի է, դրանից կյանքը չի բարելավվի: Եթե ժամերով լաց լինենք, որ ամեն ինչ վատ է, որքան ցավոտ է, վիրավորական և որքան միայնակ ենք, իրերի դասավորությունը դրանից չի փոխվի:
Հռոմեացի փիլիսոփա Սենեկան ասում էր.
«Շատ ավելի կարևոր է, թե ինչ ես ինքդ մտածում քո մասին, քան այն, թե ինչ են մտածում ուրիշները քո մասին»:
Բայց դեռ անհրաժեշտ է աճել մտածողության այս մակարդակին հասնելու համար: Մեզանից շատերը կանգնած են այն կետի վրա, որտեղ շատ կարևոր է իմանալ, թե ինչ են մտածում ուրիշները մեր մասին: Ուրիշի կարծիքն է, որ կարող է աճեցնել կամ ոտնահարել մեր ինքնագնահատականը:
Ինչի՞ մասին չի կարելի պատմել մարդկանց
Ավելի հեշտ է թվարկել այն, թե ինչն է կարելի: Եղանակի մասին, օրինակ. Մնացածի մասին ավելի լավ է բերանը փակ պահել:
Հպարտանաս հաջողությամբ, ձեռքբերումներով, բերքով՝ կնախանձեն:
Պատմես ծրագրերիդ մասին՝ կծաղրեն, կարժեզրկեն երազանքներն ու ձգտումները: Կբացատրեն, թե ինչու է անհնար լավ ապրել Հայաստանում, և որ նույնիսկ չարժե փորձել:
Կիսվես գաղտնիքով՝ կտարածեն այն:
Կիսվես վախերով՝ խելագար կհամարեն:
Կիսվես գաղափարով՝ կսեփականացնեն:
Որոշես քննադատել՝ կվիրավորվեն:
Մեծն Կոնֆուցիոսը եկել է եզրակացության.
«Երբեք մի պատմեք ձեր մասին ոչ լավը, ոչ էլ վատը: Առաջին դեպքում նրանք չեն հավատա քեզ, իսկ երկրորդում՝ կճոխացնեն», – Կոնֆուցիոս:
Իսկ ամերիկացի գրող Մայա Անջելոուն մի անգամ ասել է, որ մարդիկ շատ արագ մոռանում են այն ամենը, ինչ դուք ասում եք նրանց: Նրանք նաև ջնջում են իրենց հիշողությունից այն ամենը, ինչ դուք արել եք նրանց համար: Բայց նրանք հիշում են այն հույզերը, որոնք դուք հարուցել եք նրանց մեջ:
Դուր գալ բոլորին`անհնար է: Իսկ ահա դիպչել ուրիշի հոգու կամ հոգեկանի լարերին, թշնամի դառնալ, մեծամիտ կամ ամբարտավան դառնալ ուրիշների աչքերում՝ շատ հեշտ է:
«Լռությունը ոսկի է», – ասում էին հին իմաստունները: Եվ նրանք 100% ճիշտ էին:
Ամեն ինչ չէ, որ ծնվում է մեր գլխում, սրտում կամ հոգում, պետք է դառնա ուրիշի ականջի սեփականությունը:
Եվ արդյո՞ք այդքան լավ եք ճանաչում այն մարդկանց, ում առջև պատրաստվում եք բացվել: