Գոյություն ունի մի ձայն։ Ձայն, որը ճանաչում են Փարիզի սրճարաններում, Նյու Յորքի համերգասրահներում և Երևանի ամենահեռավոր բակերում։ Մի ձայն, որը մի փոքր խռպոտ է, մի փոքր տխուր, բայց անսահման անկեղծ։ Այդ ձայնը Շառլ Ազնավուրինն է։
Սակայն երբ լռում էր երաժշտությունը, խոսքն անցնում էր փիլիսոփային՝ մի մարդու, որը ծնվել էր աղքատության մեջ, տեսել էր պատերազմ, դիմացել հազարավոր մերժումների և դարձել համաշխարհային լեգենդ։ Նրա խոսքերը պարզապես նախադասություններ չեն, այլ կյանքի դասեր՝ կոփված ցավի, սիրո և անհավանական կամքի կրակի մեջ։
Չմոռանաք բաժանորդագրվել մեր Telegram ալիքին:
Մենք հավաքել ենք Մաեստրոյի յոթ անմահ մտքերը, որոնք ավելին են, քան պարզապես մեջբերումներ։ Սրանք ուղեցույցներ են՝ ապրելու, սիրելու և երբեք չհանձնվելու համար։
1. Տաղանդի մասին. «Տաղանդը ոչինչ է առանց աշխատանքի»
Աշխարհը լի է տաղանդավոր անհաջողակներով։ Ազնավուրին անընդհատ համոզում էին, թե նա չունի երգչին վայել ձայն, որ նրա հասակը կարճ է, իսկ արտաքինը՝ ոչ բեմական։ Նա կարող էր հավատալ նրանց, բայց այլ բան գիտեր։
«Ես չեմ հավատում տաղանդին։ Միշտ ասել եմ՝ տաղանդը աշխատելու մեծ ցանկությունն է։ Եթե ունեք ցանկություն, դուք կաշխատեք։ Եթե աշխատեք, կհասնեք հաջողության»։
2. Սիրո մասին. «Սերն ամեն օր պետք է հորինել»
Նա սիրո մասին հազարավոր երգեր է գրել, բայց երբեք չի վերաբերվել դրան որպես հեքիաթային, ինքնաբուխ զգացմունքի։ Նրա համար սերը գործողություն էր, ընտրություն, արվեստ։
«Սերն այն չէ, ինչը գտնում ես պատրաստի վիճակում։ Սերն ամեն օր պետք է հորինել և վերահորինել։ Այն շենք է, որը դու կառուցում ես, ոչ թե բնակարան, որը վարձում ես»։
3. Հայրենիքի մասին. «Ես 100% հայ եմ և 100% ֆրանսիացի»
Այս արտահայտությունը նրա կյանքի բանաձևն էր։ Նրանից անընդհատ փորձում էին պարզել, թե ով է նա «ավելի շատ»։ Նրա պատասխանը ոչ միայն փայլուն էր, այլև խորը դաս էր բոլոր նրանց համար, ովքեր ապրում են մշակույթների խաչմերուկում։
«Երկու մշակույթները միմյանց չեն բաժանում, այլ գումարվում են։ Ես հարուստ եմ իմ երկու մշակույթներով։ Երբեք չեմ հրաժարվի իմ հայկականությունից՝ ֆրանսիացի լինելու համար, և երբեք չեմ հրաժարվի իմ ֆրանսիականությունից՝ իբրև թե ավելի լավ հայ լինելու համար»։
4. Հիշողության և Ցեղասպանության մասին. «Չի կարելի ներել աններելին»
Ազնավուրը երբեք չէր բղավում իր ցավի մասին. նա այն կրում էր արժանապատվությամբ։ Ցեղասպանությունը վերապրածների զավակ լինելով՝ նա այդ հիշողությունը կրում էր իր արյան մեջ։ Նրա դիրքորոշումը հստակ էր, անկոտրում և զուրկ կեղծ քաղաքավարությունից։
«Ես չեմ կարող ներել։ Կարող եմ ապրել նրանց հետ, ովքեր դա արել են, բայց չեմ կարող ներել։ Չի կարելի ներել այն, ինչն աններելի է։ Մեր հիշողությունը մեր զենքն է և մեր պարտականությունը»։
5. Փառքի և փողի մասին. «Ես ուզում եմ, որ դուք հարստանաք»
Ի տարբերություն շատերի, որոնք հասնելով գագաթին՝ սկսում են քարոզել համեստության մասին, Ազնավուրն անկեղծ էր։ Նա գիտեր աղքատության համը և չէր ձևացնում, թե փողը կարևոր չէ։
«Երբ ինձ ասում են՝ փողը երջանկություն չի բերում, ես պատասխանում եմ՝ իսկ աղքատությո՞ւնը։ Ես ուզում եմ, որ դուք բոլորդ դառնաք հարուստ ու հայտնի, որպեսզի ինքներդ հասկանաք, որ դա չէ պատասխանը»։
Կարդացեք նաև՝ Շառլ Ազնավուր։ Մտքեր սիրո, դժվար ճանապարհի և երգի մասին
6. Կյանքի մասին. «Վախենում եմ ոչ թե մահից, այլ չապրելուց»
Նա ապրեց մինչև 94 տարեկան և մինչև վերջին օրը բեմի վրա էր։ Նրա համար կյանքը շարժում էր։ Անցյալի մասին երազելը կամ ապագայից վախենալը նա համարում էր ժամանակի կորուստ։
«Մարդիկ չեն մեռնում ծերությունից։ Նրանք մեռնում են ձանձրույթից, ոչինչ չանելուց։ Քանի դեռ հետաքրքրված ես, քանի դեռ ստեղծում ես, դու երիտասարդ ես։ Իմ օրացույցում «թոշակի անցնել» բառը գոյություն չունի»։
7. Իր ժառանգության մասին. «Նա ուղղակի երգեր էր գրում»
Երբ նրան հարցնում էին, թե ինչպես կուզեր, որ իրեն հիշեն, նա չէր խոսում տիտղոսների ու մրցանակների մասին։ Նա խոսում էր իր արվեստի մասին՝ պարզ, համեստ և անսահման խորը։
«Իմ գերեզմանաքարին չէի ուզի, որ գրված լիներ «այստեղ հանգչում է մի մեծ արտիստ»։ Ես կնախընտրեի, որ գրեին՝ «Նա ուղղակի երգեր էր գրում»։ Որովհետև դա է այն ամենը, ինչ ես արել եմ»։
Եզրակացություն
Ազնավուրի ձայնը վաղուց լռել է, բայց նրա խոսքերը հնչում են ավելի բարձր, քան երբևէ։ Նա մեզ թողեց ոչ միայն անմահ երգեր, այլև կյանքի մի ամբողջ փիլիսոփայություն։ Նա Շառլն է։ Մեր Շառլը։ Եվ նա հավերժ է։
Գրանցվիր մեր 
