Պատկերացրեք մի ակնթարթ, որ հզոր Համաշխարհային օվկիանոսը, որը ծածկում է մեր մոլորակի մակերևույթի 70,8%-ը, ոչ թե պարզապես վերանում է, այլ ակնթարթորեն գոլորշիանում։ Անհետանում են Խաղաղ օվկիանոսի լազուր տարածությունները, Ատլանտյանի խորհրդավոր խորքերը, լեգենդար Միջերկրական ծովը։ Ի՞նչ կմնա նախկին ծովերի տեղում, և ի՞նչ է սպասվում մոլորակին՝ զրկված իր գլխավոր «օրգանից»։
Չմոռանաք բաժանորդագրվել մեր Telegram ալիքին:
Անմիջական հետևանքներ. դժոխք՝ երկրի երեսին
Առաջինը, ինչ տեղի կունենա, մթնոլորտի աղետալի փոփոխությունն է։ Ջրային գոլորշին ամենահզոր ջերմոցային գազն է։ Դրա՝ աներևակայելի ծավալներով ակնթարթային արտանետումը ջերմային ճառագայթման համար անթափանց մի շերտ կստեղծի։ Մոլորակի մակերևույթի ջերմաստիճանը կթռչի մինչև հարյուրավոր աստիճան Ցելսիուսի՝ բառացիորեն եփելով ամեն կենդանի բան։ Ջերմոցային էֆեկտը կհասնի այնպիսի չափերի, որ Երկիրը կնմանվի Վեներային, որի մակերևույթին նույնիսկ կապարն է հալվում։
Օվկիանոսային վիթխարի իջվածքների փոխարեն կբացվի այլմոլորակային բնապատկեր հիշեցնող մի տեսարան։ Մեր առջև կհառնեն հսկայական, անհատակ կիրճեր ու լեռնաշղթաներ, որոնք նախկինում թաքնված էին ջրի հաստ շերտի տակ։ Միջինօվկիանոսյան լեռնաշղթաները՝ մոլորակի ամենամեծ լեռնային համակարգը, կխոյանան նախկին հատակի ամայի հարթավայրի վրա։ Կհայտնաբերվեն հազարավոր խորտակված նավեր, մոռացված քաղաքներ և մարդկության պատմության այլ վկայություններ, սակայն դրանք տեսնող այլևս չի լինի։

Կլիմայական փլուզում. աշխարհն առանց «օդորակիչի»
Օվկիանոսը Երկրի հսկայական ջերմակարգավորիչն է։ Այն ամռանը կլանում է արևի ջերմությունը, իսկ ձմռանը՝ վերադարձնում այն՝ մեղմացնելով կլիման։ Առանց դրա՝ ջերմաստիճանային տատանումները կդառնան ահռելի։ Ցերեկը կվերածվի +50°C-ից բարձր ջերմաստիճանով այրիչ անապատի, իսկ գիշերը՝ -30°C սառնամանիքով սառցե գերության։ Բարեխառն գոտիները պարզապես կվերանան։
Կանհետանա ջրի շրջապտույտը բնության մեջ։ Չի լինի ո՛չ գոլորշիացում, ո՛չ ամպեր, ո՛չ անձրև, ո՛չ էլ ձյուն։ Մայրցամաքներն ակնթարթորեն կվերածվեն անկենդան անապատների։ Բուսականությունը, զրկվելով խոնավությունից, մի քանի օրում կչորանա ու կոչնչանա։ Գետերը, լճերն ու ստորգետնյա աղբյուրները կցամաքեն, քանի որ դրանց սնուցումն ուղղակիորեն կախված է ջրի շրջանառության համաշխարհային համակարգից, որի սիրտը օվկիանոսն էր։
Կենսոլորտ. բնաջնջման շղթայական ռեակցիա
Երկրի ողջ կենսատարածքի 99%-ը օվկիանոսն է։ Դրա գոլորշիացումը նշանակում է ծովային ողջ կենսաբազմազանության ակնթարթային ոչնչացում՝ վիթխարի կապույտ կետերից մինչև մանրադիտակային պլանկտոն։ Սակայն բնաջնջման շղթան դրանով չի ավարտվի։
Ֆիտոպլանկտոնը, որը բնակվում է օվկիանոսի մակերևութային շերտում, արտադրում է մոլորակի թթվածնի ավելի քան 50%-ը։ Դրա անհետացումը կհանգեցնի մթնոլորտում թթվածնի պարունակության կտրուկ անկման։ Շնչելն անհնար կդառնա։ Նախնական շոգից ու երաշտից փրկված կենդանիներն ու մարդիկ կբախվեն շնչահեղձությունից դանդաղ ու տանջալից մահվանը։

Թթվածնային ճգնաժամը կխորանա ածխաթթու գազի կոնցենտրացիայի աճի պատճառով։ Օվկիանոսը CO₂-ի հիմնական կլանիչն է։ Առանց դրա՝ ջերմոցային էֆեկտն է՛լ ավելի կուժեղանա, իսկ մթնոլորտում մնացած թթվածինն ակտիվորեն կծախսվի լեռնային ապարների օքսիդացման և կենսոլորտի մնացորդների քայքայման վրա։
Երկրաբանական և երկարաժամկետ հետևանքներ. անկայուն մոլորակ
Ջրի հսկայական զանգվածի անհետացումը կհանգեցնի երկրակեղևի վրա ճնշման ահռելի փոփոխության։ Լիտոսֆերային սալերը, այլևս չզսպվելով օվկիանոսների ծանրությունից, զսպանակի պես կսկսեն ուղղվել։ Սա կառաջացնի սեյսմիկ ակտիվության աննախադեպ ալիք՝ հզորագույն երկրաշարժեր, հազարավոր հրաբուխների ժայթքումներ և տեկտոնական խզումների ակտիվացում ամբողջ մոլորակում։ Երկիրը բառացիորեն կսկսի նոր լեռներ ծնել և պատառոտվել։
Կարդացեք նաև՝ Ի՞նչ կլինի, եթե Երկրի պտույտները դանդաղեն
Մոլորակի բնապատկերն անճանաչելիորեն կփոխվի։ Երկրի մակարդակը կտրուկ կբարձրանա, սակայն մոլորակն ինքը կդառնա անկայուն և երկրաբանորեն բուռն։ Մթնոլորտը, որը հիմնականում բաղկացած կլինի հրաբխային գործունեությունից առաջացած ծծմբի գոլորշիներից և ածխաթթու գազից, կդառնա թունավոր և անպիտան կյանքի՝ մեզ հայտնի ցանկացած ձևի համար։

Ի վերջո, օվկիանոսների գոլորշիացումը պարզապես «ջրի անհետացում» չէ։ Դա Երկրի ողջ էկոհամակարգի լիակատար և անդառնալի փլուզումն է։ Մոլորակը կվերածվի շիկացած, անջուր, անթթվածին և երկրաբանորեն անկայուն մի աշխարհի, որն ավելի շատ կհիշեցնի ֆանտաստիկ գրականության մղձավանջային տեսարանները։
Այս մտավոր փորձը ապշեցուցիչ հստակությամբ ցույց է տալիս, որ օվկիանոսը պարզապես «ջրամբար» չէ։ Այն մեր կենդանի մոլորակի արյունն է, թոքերն ու մաշկը, նրա կայունության ու գոյության հիմքը։ Դրա կորուստը մահվան դատավճիռ է մեր ընդհանուր տան՝ Երկրի համար։








