Սոցիալական ցանցերը վաղուց դադարել են հաղորդակցության պարզ հարթակներ լինել։ Դրանք ներթափանցել են մեր կյանքի բոլոր ոլորտները՝ ձևավորելով մեր աշխարհընկալումը և նույնիսկ փոխելով մեր վարքագիծը: Շատերը նույնիսկ չեն նկատում, թե որքան հզոր և երբեմն անտեսանելի է այս հարթակների ազդեցությունը: Եկեք տեսնենք, թե կոնկրետ ինչպես են սոցիալական ցանցերը փոխել իրականության մեր ընկալումը:

Չմոռանաք բաժանորդագրվել մեր Telegram ալիքին:

1. Տեղեկատվության զտում և «փուչիկի» ստեղծում

Սոցիալական ցանցերը գործում են ալգորիթմների հիման վրա, որոնք ընտրում են մեր նախասիրություններին համապատասխան բովանդակություն: Սա ստիպում է մեզ տեսնել միայն այն տեղեկատվությունը, որը մեզ դուր է գալիս՝ ստեղծելով «տեղեկատվական փուչիկ»: Այսպիսով, մենք կարող ենք մեկուսացված լինել հակադիր կարծիքներից կամ նոր հայացքներից։ Ժամանակի ընթացքում դա կարող է ստեղծել իրականության խեղաթյուրված ընկալում, որտեղ մեր հայացքները կարծես միակ ճշմարիտն են:

2. Կյանքի իդեալականացում «ֆիլտրերի» միջոցով

Instagram-ը, TikTok-ը և այլ հարթակներ խրախուսում են կյանքի իդեալական պատկերները, որտեղ յուրաքանչյուր գրառում խնամքով խմբագրվում և զտվում է: Մշտապես ձեր կյանքը համեմատելը այլ մարդկանց «իդեալական» պատկերների հետ կարող է առաջացնել անինքնավստահության, դեպրեսիայի և անհանգստության զգացումներ: Մենք սկսում ենք հավատալ, որ մեր շրջապատում բոլորն ապրում են ավելի հաջողակ և գեղեցիկ կյանքով: Բայց իրականությունը բոլորովին այլ է:

3. Ազդեցություն ինքնագնահատականի վրա

Հավանումները, մեկնաբանությունները և բաժանորդները հանրաճանաչության և հավանության նոր «արժույթն» են: Սոցիալական ցանցերը ստեղծել են մի իրավիճակ, երբ մեր ինքնագնահատականն ուղղակիորեն կախված է այս ցուցանիշներից։ Մարդիկ սկսում են իրենց կարևոր զգալ կամ, ընդհակառակը, անարժեք զգալ՝ կախված նրանից, թե որքան մեծ ուշադրություն են ստանում համացանցում։ Սա կարող է կտրուկ փոխել ինքնագնահատականի ընկալումը և ստիպել մարդկանց հավանություն փնտրել օտարներից:

4. Կոլեկտիվ գիտակցության ձևավորում

Սոցիալական ցանցերը հսկայական ազդեցություն ունեն հասարակական կարծիքի վրա։ Թրենդները, մեմերը և վիրուսային գրառումները կարող են փոխել իրադարձությունների ընկալումը և նույնիսկ ազդել քաղաքական գործընթացների վրա։ Մենք հաճախ իրականությունն ընկալում ենք սոցիալական ցանցերում ներկա պահին տարածված ինֆորմացիայի պրիզմայով։ Սա հանգեցնում է նրան, որ իրադարձություններն ու կարծիքները, որոնք ավելի մեծ ուշադրություն են դարձնում առցանց, համարվում են ավելի կարևոր, քան իրականում դրանք կան:

5. Ժամանակային ընկալման աղավաղում

Սոցիալական ցանցերում ժապավենի անվերջ սքրոլինգը այնպիսի զգացողություն է ստեղծում, որ ժամանակն ավելի արագ է անցնում։ Մենք կարող ենք ժամերով «նստել» մեր սմարթֆոններում՝ չնկատելով, թե ինչպես է անցնում օրը։ Սա խեղաթյուրում է ժամանակի մեր ընկալումը, ինչպես նաև փոխում է մեր առաջնահերթությունները. մենք ավելի շատ ժամանակ ենք հատկացնում՝ հետևելով ուրիշների կյանքին, քան մեր կյանքին:

Կարդացեք նաև՝ Սմարթֆոններից մինչև սոցիալական ցանցեր. ինչո՞ւ է ժամանակակից աշխարհը մեզ դժբախտ դարձնում

6. Իրականության մասնատում

Սոցիալական ցանցերում տեղեկատվությունը հաճախ ներկայացվում է կարճ, պարզեցված հատվածներով՝ մեմերով, վերնագրերով, մի քանի բառանոց թվիթներով: Սա հանգեցնում է մեր մտածողության և իրականության ընկալման մասնատմանը: Մենք կորցնում ենք բարդ, երկար ու խորը տեքստերը ընկալելու ունակությունը՝ դրանք փոխարինելով արագ, մակերեսային տեղեկություններով։

7. Վիրտուալ իրականության ստեղծում

Սոցիալական ցանցերը մեզ համար ստեղծում են այլընտրանքային իրականություն, որտեղ մենք կարող ենք լինել ցանկացած մեկը և անել ամեն ինչ։ Վիրտուալ «ես»-ը երբեմն բոլորովին տարբերվում է մեր իրական «ես»-ից, բայց այս «ես»-ն է, որ մենք ցույց ենք տալիս ուրիշներին: Մենք կառուցում ենք մեր վիրտուալ ինքնությունը, որը երբեմն իրականի բոլորովին հակառակն է:

8. Սոցիալական կախվածություն և մշտական ​​սթրես

Շատ մարդիկ կախվածություն ունեն սոցիալական ցանցերից: Նրանց համար դժվար է առանց նորությունների, լայքերի և հաղորդագրությունների անընդհատ հոսքի։ Սա ստիպում է նրանց զգալ մշտական ​​անհանգստություն կամ «բաց թողնելու վախ» (FOMO): Մենք գնալով ավելի ենք կախվածածության մեջ ընկնում մեր հեռախոսներից, ինչը ազդում է մեր հոգեկան առողջության վրա:

Սոցիալական ցանցերը արմատապես փոխել են իրականության մեր ընկալումը։ Դրանք ազդում են այն բանի վրա, թե ինչպես ենք մենք տեսնում աշխարհը, ինչպես ենք գնահատում մեզ և ուրիշներին և ինչպես ենք որոշումներ կայացնում: Կարևոր է տեղյակ լինել այս ազդեցության մասին և փորձել պահպանել քննադատական ​​մտածողությունը և թույլ չտալ, որ սոցիալական մեդիան ամբողջությամբ ձևավորի աշխարհի մեր ընկալումը: