Երևակայությունը ավելին է, քան պարզապես պատկերացնելու ունակությունը։ Գիտնականները տարբերակում են երևակայության չորս տարբեր տեսակներ, որոնցից յուրաքանչյուրը յուրահատուկ դեր է խաղում մեր մտածողության մեջ՝ վերարտադրողական, ստեղծագործական, խորհրդանշական և վերացական։
Չմոռանաք բաժանորդագրվել մեր Telegram ալիքին:
Վերարտադրողական երևակայությունը նախկինում տեսած առարկաներից մտքում զգացողություններ վերստեղծելու ունակությունն է։ Օրինակ, կարող եք պատկերացնել խնձոր՝ դրա գույնը, բույրը, կառուցվածքը և քաշը։
Հետաքրքիր է, որ ուղեղը ակտիվացնում է նույն հատվածները, ինչ խնձորին նայելիս։ Ավելին, մարմնի ֆիզիոլոգիական ռեակցիաները կարող են նման լինել առարկայի անմիջական ընկալման ժամանակ տեղի ունեցող ռեակցիաներին։
Ստեղծագործական երևակայությունը կապված է բոլորովին նոր պատկերների և գաղափարների ստեղծման հետ։ Այն աշխատում է, երբ մենք պատմություններ ենք գրում, երաժշտություն ենք հորինում կամ նկարում։ Այս երևակայությունը պահանջում է բարձր մակարդակի ստեղծագործականություն, ասոցիատիվ մտածողություն և օրինաչափություններից հեռանալու ունակություն։
Խորհրդանշական երևակայությունը օգնում է իմաստները փոխանցել պատկերների և նշանների միջոցով։ Այն թույլ է տալիս մարդուն անուղղակիորեն արտահայտել զգացմունքները, գաղափարներն ու հասկացությունները խորհրդանիշների միջոցով՝ լինեն դրանք գրական փոխաբերություններ, տեսողական նշաններ, թե մշակութային պատկերներ։ Դրա օգտագործումը պահանջում է ինտուիցիա և մեկնաբանելու ունակություն։
Աբստրակտ երևակայությունը գործում է ընդհանրացման ավելի բարձր մակարդակում։ Այն ներգրավված է, երբ մենք մտածում ենք փիլիսոփայական հասկացությունների մասին, կառուցում ենք տեսություններ կամ գործում ենք այնպիսի հասկացություններով, որոնք ուղղակի տեսողական անալոգներ չունեն։ Այս տեսակի երևակայությունը պահանջում է հատուկ մտավոր ճկունություն և որոշակի պատկերներից դուրս մտածելու ունակություն։
Երևակայության յուրաքանչյուր տեսակ յուրահատուկ է, բայց դրանք հաճախ փոխազդում են միմյանց հետ։ Մենք դրանք օգտագործում ենք մեզ շրջապատող աշխարհը հասկանալու, խնդիրներ լուծելու, ստեղծելու և ապագան պատկերացնելու համար։