Վերջին մի քանի տարիների ընթացքում արհեստական ինտելեկտն ավելի ու ավելի է ներթափանցել մարդկային կյանքի բազմաթիվ ոլորտներ: Գիտնականները կարծում են, որ մոտ ապագայում մեծ է նրա գերակայության հավանականությունը մարդկային ցեղի նկատմամբ և նույնիսկ նրա ամբողջական ոչնչացման հավանականությունը։ Մտավախությունները, որ մարդկությունը կարող է ոչնչացվել, անհիմն չեն: Դրա համար արդեն կան բազմաթիվ պատճառներ, որոնք արժե հասկանալ:
Չմոռանաք բաժանորդագրվել մեր Telegram ալիքին:
Եթե խոսենք ոչնչացման մասին, ապա, իհարկե, մեր մոլորակն արդեն մեկ անգամ չէ, որ հանդիպել է այս երևույթին իր գոյության հարուստ ժամանակահատվածում։ Օրինակ, մոտ 250 միլիոն տարի առաջ տեղի ունեցավ Երկրի վրա տեսակների ամենամեծ ոչնչացումը՝ Պերմյան զանգվածային ոչնչացումը: Կենդանի օրգանիզմների մոտ 90%-ը դադարեց գոյություն ունենալ, իսկ կենսոլորտի վերականգնման համար միլիոնավոր տարիներ պահանջվեցին։
Այնուամենայնիվ, արժե հասկանալ, որ Երկրի վրա տեղի ունեցած բոլոր ոչնչացումները, այսպես ասած, բնական երևույթ էին, մեր մոլորակի և ընդհանուր առմամբ Արեգակնային համակարգի էվոլյուցիայի մի մասը: Բնության հզոր ուժերը և տարրերը դուրս են մարդկանց վերահսկողությունից, ինչը չի կարելի ասել արհեստական ինտելեկտի մասին:
Իրականում մարդկությունը կանգնած է հսկայական խնդրի առաջ։ Այն մեծ ու առաջադեմ ապագան, որին մենք բոլորս ձգտում ենք, կարող է դառնալ մեր ոչնչացման պատճառ։ Մարդիկ իրենց ձեռքերով ժամանակին ստեղծեցին միջուկային և կենսաբանական զենքեր, նախագծեցին գործարաններ, որոնք ամեն օր աղտոտում են մոլորակը, իսկ հիմա հորինել են արհեստական ինտելեկտը, որը ներմուծվում է մեր առօրյա կյանք և արդեն դուրս է մղում բազմաթիվ մասնագիտություններ։
Տիեզերական հետազոտությունների ոլորտում հայտնի գիտական աշխատանքներին անդրադարձող «Acta Astronautica» ամսագրում վերջերս հրապարակված հոդվածում բարձրացվում է գերինտելեկտի զարգացման թեման:
Հոդվածը գրել է շոտլանդացի աստղագետ Մայքլ Գարեթը, ով աստղաֆիզիկայի կենտրոնի տնօրեն է և Մանչեսթերի համալսարանի հետազոտող։ Գարեթն անդրադառնում է արհեստական ինտելեկտի կարգավորման և վերահսկման կարևորությանը, որպեսզի այն սպառնալիք չդառնա մեր քաղաքակրթության համար:
Գարեթի կարծիքով՝ արհեստական ինտելեկտի ակտիվ զարգացումը կարող է խանգարել տեխնոլոգիական զարգացմանն ու քաղաքակրթության առաջընթացին և խոցելի դարձնել մարդկությանը։ Գարեթը բարդ հաշվարկների միջոցով ապացուցում է, որ եթե այս խնդիրը ժամանակին չլուծվի, ապա զարգացած արհեստական գերինտելեկտը կարող է հանգեցնել հասարակության կործանմանը 200 տարվա ընթացքում։
Շոտլանդացի հետազոտողը միակը չէ, որ խոսում է արհեստական ինտելեկտի սպառնալիքի մասին։ 2022 թվականին ՆԱՍԱ-ի մի խումբ գիտնականներ հայտարարեցին, որ կյանքն այնպիսին, ինչպիսին մենք գիտենք, կարող է ոչնչացվել, իսկ մեր առաջընթացի տեմպերը կարող են ոչնչացնել մեզ:
Ցավոք, մարդկությունը հակված է ինքնաոչնչացման: Հաճախակի ռազմական հակամարտություններ, բնական ռեսուրսների չարաշահում և սպառում, ակտիվ կենսաբանական զենք, իսկ այժմ՝ արհեստական ինտելեկտ՝ այս ամենը միայն մեծացնում է ոչնչացման վտանգը։
Արհեստական ինտելեկտի լիարժեք զարգացմանը սպասելը մեծ սխալ կլինի մարդկանց համար։ Իհարկե, մենք չենք կարող ժամանակը հետ տալ, և մարդկությունը դժվար թե հրաժարվի արհեստական բանականությունից: Բայց մեր ուժերի սահմաններում է վերահսկել դրա տարածումը և ազդեցությունը մեր կյանքի վրա: