Ավստրալիայի հյուսիսային ափը կամ Քուինսլենդը մոլորակի ամենագեղեցիկ վայրերից մեկն է: Արևադարձային լողափերը, մեղմ կլիման և անհավանական լանդշաֆտները գրավում են զբոսաշրջիկներին ամբողջ աշխարհից: Բայց միաժամանակ սա շատ վտանգավոր վայր է, եթե ոչ մոլորակի ամենավտանգավորներից մեկը: Անցյալ դարում այնտեղ հարյուրավոր մարդիկ են մահացել առեղծվածային հանգամանքներում: Տեղացիները պատմում էին, որ օվկիանոսում հրեշ է բնակվում և անվանել են հրեշին «ծովային իշամեղու»:

Քուինսլենդի լողափերի առեղծվածը

Երկար ժամանակ այդ լողափերի ալիքներում մահանում էին հսկայական թվով մարդիկ, այդ թվում ՝ շատ երեխաներ: Բայց բժիշկներն ուղղակի ուսերն էին թափ տալիս, ասելով, որ սովորական սրտի կանգ է: Սակայն տեղացիները բոլորովին այլ բան էին պատմում: Նրանց կարծիքով, ջրի խորքերում բնակվում է մի հրեշ, որը կարող է սարսափելի ցավ պատճառել և նույնիսկ ավելի վատ: Բնականաբար, գիտնականները մերժում էին այս պատմությունները: Նրանք սկանավորեցին ափի ողջ ֆաունան և այնտեղ ոչ մի վտանգավոր կենդանի չգտան:

Իրավիճակը փոխվեց միայն 1955 թվականին: Տղան խաղում էր ծանծաղուտներում, մինչ ծնողները արևայրուք էին ընդունում ծովափին: Երեխան հանկարծակի ընկնում է, իսկ ծնողները, որոնք մի քանի վայրկյան հետո վազեցին, գտան տղայի անկենդան մարմինը: Տեղացի կենսաբան Ուգո Ֆլեքերը հրամայում է անմիջապես ցանցերով պարսպապատել տարածքը և այնտեղից հանել այն ամենը, ինչ կգտնեն:

Օվկիանոսի կենսաբազմազանության տարբեր ներկայացուցիչների թվում կենսաբանը տարօրինակ խորանարդ մեդուզա է գտնում: Բացի այդ, այն գրեթե ամբողջությամբ թափանցիկ էր, և, հետևաբար, հնարավոր չէր նկատել ջրում: Գիտնականը միանգամից հասկացավ, որ գտել է այն, ինչը անվանում էին ծովային իշամեղու կամ դև Իրուկանջի:

Ծովային իշամեղու

Պարզվեց, որ ծովային իշամեղուն մեդուզաների դասի ներկայացուցիչ է: Սովորաբար նրանք ունեն խորանարդաձև մարմին, և յուրաքանչյուր կողմից կախված են մի շարք շոշափուկներ: Բայց ծովային իշամեղուն տարբերվում էր իր «ազգակիցներից», այն դժվար տեսանելի էր նույնիսկ ակվարիումում, իսկ շոշափուկները պարունակում էին մոլորակի ամենահզոր թույնը: Գիտնականներն այս տեսակն անվանել են «հիրոնեկս»՝ մահվան ձեռք:

Հիրոնեքսի թույնը բարդ կենսաբանական կոկտեյլ է, որը գործում է մկանների, նյարդային և արյունատար համակարգերի վրա: Նույնիսկ շոշափուկներին պատահաբար դիպչելը բավական է, որպեսզի մարդու թոքերը անջատվեն և սրտի մկանները սեղմվեն այնքան, որ տեղի ունենա սրտի կանգ: Բացի այդ, ցավը դժոխային է: Մեդուզայի հետ պատահական բախումից հետո ողջ կարող են մնալ միայն ամենաուժեղ և դիմացկուն մարդիկ, մնացածը հնարավորություն չունեն:

Պաշտպանության մեթոդներ

Նոր մեդուզայի հետազոտության ընթացքում գիտնականները շատ նոր բաներ իմացան: Օրինակ՝ նա ունի 24 աչք և նույնիսկ կարողանում է տարբերել գույները: Թեև դեռ քննարկումներ կան այն մասին, թե ինչպես է հիրոնեքսը ազդանշանները մշակում, քանի որ մեդուզաները ուղեղ չունեն: Այնուամենայնիվ, պարզվեց, որ նա սպիտակ չի տեսնում, նա հիանալի տեսնում է սևը և ինչ -ինչ պատճառներով վախենում է կարմիրից: Հետևաբար, լողափերը սկսեցին պարսպապատվել կարմիր ցանցերով:

Հետագա հետազոտությունները բերեցին ոչ պակաս հետաքրքիր արդյունքներ: Մեդուզան պատահական առարկաներ չի խայթում: Շոշափուկները պարունակում են հատուկ բջիջներ, որոնք որոշում են, թե արդյոք շոշափուկը դիպչում է կենդանի օրգանիզմին: Եթե ​​այդպես է, դրանք ակնթարթորեն ազատում են թույնը: Բայց եթե ոչ, ապա ոչինչ չի պատահում: Փորձերի ընթացքում պարզվեց, որ շոշափուկները չեն արձագանքում նեյլոնին: Շուտով ավստրալացի ջրասուզակները և փրկարարները սկսեցին օգտագործել նեյլոնե զուգագուլպաներ: Իսկ ավելի ուշ հայտնվեցին հատուկ կոստյումներ արտադրող ընկերություններ:

Մնաց վերջին հանելուկը: Ինչու հիրոնեքսի հետ բախումից հետո բազմաթիվ մարմինների վրա այրվածքների մեծ հետքեր չկային: Հանգիստ վիճակում մեդուզայի շոշափուկները շատ կարճ են՝ մինչև 13-15 սմ: Բայց եթե մեդուզան քաղցած է և որսի է դուրս եկել, ապա շոշափուկները ձգվում են մինչև երեք մետր երկարության: Այս վիճակում է, որ սարսափելի այրվածքներ են մնում: Իսկ եթե հանգստի ժամանակ եք հանդիպում հիրոնեքսին, ապա մարմնի վրա կմնա մոծակի խայթոցից էլ փոքր հետք: Բայց սա բավական է կյանքին գրեթե ակնթարթորեն հրաժեշտ տալու համար:

Բարեբախտաբար, հիրոնեքսն ապրում է միայն Խաղաղ օվկիանոսում՝ Ավստրալիայի հյուսիսային ափերի մոտ, Նոր Գվինեայի և Ֆիլիպինների ափերի մոտ: Ամեն տարի մոտ հարյուր մարդ դառնում է այդ մեդուզաների զոհը, ինչը նրանց դարձնում է մոլորակի գրեթե ամենավտանգավոր կենդանի օրգանիզմները: Ավաղ, նախազգուշական միջոցները դեռ բացակայում են, և դրա թույնի դեմ հակաթույն չկա: